Genel olarak bir elektrik tesisatında, tesisatın ihtiyaca yanıt vermesi ve temel operasyonları sorunsuz karşılaması yeterli gibi görünebilir. Güvenlikle ilgili kritik noktalar ve sistemin devamlılığını sağlayacak işlemler de yapıldıktan sonra tesisat kullanıma hazırdır. Yakın bir zamana kadar bir tesisatın şeması kabaca aşağıdaki gibi kabul ediliyordu
- Güvenlik
- Yeterlilik
- Esneklik
Fakat son yıllarda önemi gittikçe artan ve hem işletmeler hem de haneler için önem kazanan enerji verimliliği ile, standart elektrik tesisat yapıları da güncellendi. Bu yeni güncelleme ile bir elektrik tesisat tasarımı, sırasıyla, aşağıdaki kriterler kapsamında değerlendirilmeye başlandı:
- Güvenlik
- Yeterlilik
- Enerji verimliliği
- Esneklik
Enerji verimliliği elektrik tesisatlarında sadece bir “avantaj” olarak değil, bir “ön koşul” olarak da aranan bir özellik haline gelmeye başladı. Bu yeni ihtiyaç yukarıda gördüğümüz gibi elektrik tesisat alanında tasarımdan başlayan değişikliklere neden oldu. Yurtdışında enerji verimliliğinin tesisatlarda zorunlu hale gelmesi için yasal çalışmalar başladı. Enerji verimliliği konusunun bir önkoşul haline gelmesinin en büyük nedeni şüphesiz ülkelerin ileride yaşanacak muhtemel enerji problemlerine şimdiden çözüm aramaya başlamaları.
Elektrik tesisatı alanında enerji verimliliğinin faydaları nelerdir?
- Çevre için daha az zararlıdır
- Enerji kayıplarını azaltır ve enerji maliyetlerini düşürür
- Daha düşük bir tarifede enerji kullanır
- Isı kaybının olumsuz etkilerinden dolayı daha az reaktif bakım gerektirir
- Elektrik sistemi performansını optimize eder.
Enerji verimliliğini elektrik tesisatlarında zorunlu hale getirilmesi için IEC 60364-8-1 Alçak Gerilim Elektrik Tesisatı dökümanında bölüm 8-1’de enerji verimliliğine yer verilmiştir. Bu standarta göre enerji verimliliği, güvenlik ve işletme kontrolüne bağlı kalarak, elektrik tesisatlarındaki verimsizliğin azaltılması bağlamında tasarım ve bakımı dikkate alır.
IEC 60364-8-1
IEC 60364-8-1 tesisatlarda elektrik verimliliği için aşağıdaki faktörleri dikkate alır:
- Elektrik girişinin verimli yerleştirilmesi
- Elektrik dağıtım kablo sisteminin verimliliği
- Yüklerin savurgan kullanımını önlemek için kontrol tipi
- Enerji ölçümü nasıl ve nerede yapıldığı
- Kullanıcı güvenliği, işlevi veya konforu etkilemeden nasıl ve ne tip yükler kapatılabilir
- Bakımın elektrik sistemlerinin verimliliği üzerindeki etkisi